Michael Gerson amerykański znany publicysta i konserwatywny polityk, któremu bliskie były sprawy społeczne nazwał mentoring: „największym odkryciem w dziedzinie polityki społecznej XX-tego wieku” (D. McGill et al., Standardy i praktyka programu Starszy Brat Starsza Siostra, Warszawa 2001, s. 12.). To właśnie w Stanach Zjednoczonych w latach osiemdziesiątych ubiegłej epoki mentoring pojawia się jako forma edukowania w dwóch obszarach – społecznym (chodzi głównie o wspomaganie edukacyjne młodzieży) i biznesowym. To właśnie w Stanach Zjednoczonych w latach osiemdziesiątych ubiegłej epoki mentoring pojawia się jako forma edukowania w dwóch obszarach – społecznym (chodzi głównie o wspomaganie edukacyjne młodzieży) i biznesowym. W biznesie stanie się popularną, bo skuteczną i tanią alternatywą dla innych form kształcenia. Dekadę później popularność mentoringu wzrasta również w Europie. Staje się on ważną metodą zdobywania wiedzy i jej sukcesji. Popularność mentoringu jako nowatorskiej metody jest tym większa, im bardziej zdajemy sobie sprawę z miałkości wiedzy zawartej w licznych poradnikach, uproszczonej, opartej o niesprawdzone i szybko zmieniające się teorie, tabloidalnej. Mentoring staje się też formą uzupełnienia akademickiej, klasycznej szkolnej edukacji.
Korzyść z mentoringu dostrzeżemy, gdy uświadomimy sobie anonimowość masowego, opartego na testach kształcenia czy też nieprzystawalność zdobytej w szkole teorii do wypracowanej w danej organizacji praktyki. Szczególnie jest to widoczne, gdy dostrzeżemy płynność zmieniających się we współczesnym świecie doktryn, wdrażanych metod czy nowych technologii. Mentoring bazujący na doświadczeniu pokoleń, odwołujący się do kardynalnych wartości, przypominający że człowiek jest najlepszym nośnikiem sprawdzonej wiedzy, uczący zanikającej dzisiaj międzyludzkiej relacyjności i zaufania, staje się niezwykle atrakcyjny i nowoczesny. To właśnie najbardziej aktualna, fachowa, oparta na doświadczeniu wiedza zakotwiczonej w realiach zawodowych jednostki, staje się cennym zasobem, który mentoring jako forma edukacji wykorzystuje przy uwzględnieniu potrzeb mentora, jego ucznia (mentee), jak i środowiska.
W edukacji coraz wyżej ceniony jest praktyczny cel zdobywanej wiedzy i umiejętności, zarówno w sferze zawodowej jak i rozwoju osobistym jednostek. Jednak sama dostępność do informacji nie czyni ludzi mądrzejszymi. Człowiekowi potrzebny jest wewnętrzny imperatyw i zewnętrzny przewodnik pozwalający nam dostępne informacje przetworzyć, zmierzyć i uzdatnić – uczynić wartościowymi, przydatnymi w procesie rozwoju osobistego i zawodowego. Rolę takiego przewodnika – autorytetu pełni ktoś, komu ufamy w zakresie jego kompetencji. Czerpiemy wówczas z jego zasobów, świadomie pozwalając się kształtować. Może nim być osoba znajdująca się w bezpośredniej z nami relacji, z której wynika korzystna dla nas zmiana umożliwiająca realizację określonych celów. Kiedy ta relacja jest sformalizowana, a osoba ucząca i ucząca się mają świadomość własnych ról, intencji i celów oraz zamykają proces spotkań w określonym cyklu, który jest kontrolowany pod kątem efektów pracy, wówczas taką relację możemy nazwać mentoringową, a jej podmiotami są mentor (źródło zasobów) i mentee (pobierający zasoby).
Celem mentora jest uwolnienie tkwiącego w swoim podopiecznym potencjału, którego często sobie nie uświadamia lub nie potrafi go zagospodarować . Mentor ma wyzwolić w nim siły, by mógł się stać takim, jakim chce się stać. Siłą takiej perswazji jest podmiotowość z jaką mistrz traktuje ucznia i jego własna życiowa i zawodowa mądrość. Pragmatyczne realia życia zawodowego, czynią z mentora w mocniejszym stopniu nauczyciela i przewodnika w jego miejscu pracy, wykonującego zadanie zgodnie ze strategią podnoszenia kwalifikacji zawodowych załogi.
Kolebką takiej formy kształcenia są czasy antyku, kiedy to powstawały pierwsze szkoły filozoficzne, w których dobrowolne relacje między mistrzem i uczniami pozwalały na odkrywanie własnej mądrości i jej poszerzanie w procesie dialogu. Potrzeba mistrza, przewodnika – osoby doświadczonej, która swoją postawą i wiedzą zasługuje na szacunek i z należnym szacunkiem traktuje swojego ucznia, w starożytnej Grecji została zobrazowana w literaturze i urosła do rangi archetypu. Prawzorem nauczyciela – mistrza w Odysei Homera jest starzec o imieniu Mentor – opiekun, wychowawca i powiernik Telemacha, syna Odyseusza. To dzięki Mentorowi syn władcy Itaki odkrył i rozwinął własne umiejętności i stał się mężczyzną godnym swojego ojca.
Współczesność poprzez przypomnienie utrwalonej w tradycji relacji mentorskiej stworzyła metodę kształcenia zwaną mentoringiem, która w sposób naturalny wyzwala kompetencje społeczne i osobiste, pobudza do rozwoju indywidualny potencjał człowieka, czyni go odpowiedzialnym za własny rozwój, samoświadomym. Istotnym jest, że ta forma kształcenia związana jest z konkretnym zadaniem, zawodem, bazuje na umiejętnościach, sprawdzonej empirycznie wiedzy i ma charakter uniwersalny. Znajduje zastosowanie w biznesie i w szeroko pojętej edukacji. Jest to istotna forma kształcenia w szybko zmieniającym się świecie, gdy szkolna, ogólna wiedza może stanowić jedynie solidną bazę dla w zawrotnym tempie zmieniającego się świata i człowieka.
Mentoring to praktyczna sztuka ustawicznego poszerzania kompetencji uczącego się społeczeństwa, które ma świadomość swojej drogi.
Nauczając mentorngu dajemy Państwu narzędzie do zmiany samego siebie jako jednostki przekazującej wiedzę i chcącą być świadomym przewodnikiem drugiego człowieka. Proponując formę studiów z zakresu mentoringu mamy świadomość wprowadzania nowego w Polsce produktu, który pozwoli na aktywne przyswojenie metody i jej narzędzi przygotowujących do roli mentora i organizatora procesów kształcenia, a także aktywnego mentee, świadomie dokonującego wyborów w obszarze zawodowego doskonalenia siebie. Zapraszamy do zapoznania się z programem studiów: http://www.podyplomowe.wse.krakow.pl/mentoring.
Przygotowała:
Anna Matuszek
